در بازارهای مالی مختلف مانند فارکس، ارز دیجیتال یا بورس برای ایجاد یک معامله می‌بایست خریداران با فروشندگان مطابقت داده شوند. به این معنا که تعدادی از معامله‌گران سفارش‌گذار هستند و تعدادی دیگر سفارشات را کامل می‌کنند. ثبت سفارش موجب بلوکه شدن سرمایه می‌شود که این امر، باعث افزایش نقدینگی در بازار می‌شود؛ بنابراین این دو نقش مهمی در بازار ایفا می‌کنند. به افرادی که سفارش را ثبت می‌کنند، میکر (Maker) یا سازنده یا سفارش‌گذار می‌گویند و به افرادی که سفارشات میکر را پر می‌کنند، سفارش‌‎بردار یا تیکر (Taker) می‌گویند. در این مقاله به بررسی عملکرد الگوریتم‌ها بر اساس سفارشات میکر (Maker) و تیکر (Taker) خواهیم پرداخت.

انواع سفارشات بر حسب قیمت

اگر بخواهیم سفارشات را بر حسب قیمت‌شان دسته‌بندی کنیم، دو نوع سفارش میکر و تیکر خواهیم داشت. همانطور که می‌دانید دو رویکرد هنگام ارسال سفارش وجود دارد:

 رویکرد اول این است که شما هنگام خرید، سفارشات تیکر را باید با قیمت بالاتر و اعتبار فوری و حذف ارسال کنید. سفارشات فوری و حذف به این صورت هستند که در لحظه یا اجرا می‌شوند (حتی ناقص) یا حذف می‌شوند. بنابراین حتی اگر تمام حجم‌شان را هم تیکر نکنند، با مابقی حجم‌شان روی تابلو نمی‌نشینند.

 در صورتی که اگر سفارش با اعتبار روز یا معتبر تا تاریخ یا معتبر تا لغو ارسال شود، اگر با توجه به قیمت تعیین شده، نتواند تمام حجم را تیکر کند، با حد قیمتی روی تابلو می‌نشیند و از این پس میکر خواهد بود. سفارش‌تان را با قیمت کمتر از بهترین فروشنده (سرخط فروش) ارسال کنید. یعنی سفارش شما باید روی تابلو بنشیند تا کسی با این قیمت حاضر به فروش باشد و سفارش شما را بردارد. در این رویکرد شما میکر یا سفارش‌گذار و طرف دیگر معامله تیکر یا سفارش‌بردار خواهد بود. 

رویکرد دوم دقیقا برعکس این حالت است، شما سفارشی ارسال می‌کنید که قیمت آن بالاتر از قیمت بهترین فروشنده (سر خط ردیف مقابل) است، بنابراین شما این سفارش که قبلا ارسال شده است را قبول می‌کنید. در هر معامله، همواره یک طرف میکر و طرف دیگر قطعا تیکر خواهد بود.

مزایا و معایب

سفارشات تیکر سریع اجرا می‌شوند و از این بابت ریسک عدم اجرای معامله بسیار کم است، اما قیمت اجرای سفارش بهینه نیست و معامله‌گرانی که بخواهند با قیمت‌های به صرفه‌تری معامله کنند، سفارشات میکر تولید می‌کنند که البته با ریسک عدم اجرای معامله‌ همراه است؛ چرا که باید فردی حاضر باشد با این قیمت معامله کند، پس باید منتظر پیدا شدن تیکر باشند. البته این تنها تفاوت این دو نوع سفارش نیست. سفارشات میکر به دلیل دیده شدن بر روی تابلو، قابل شناسایی هستند و ممکن است استراتژی معامله‌گر را آشکار کنند. در مقابل سفارشات تیکر باعث کاهش نقدشوندگی سهم و فاصله بین دو سر خط (Spread) می‌شوند.

عملکرد الگوریتم ها بر اساس نوع سفارش

الگوریتم رقابت

الگوریتمی‌ است که فقط سفارشات میکر با اعتبار روز ارسال می‌کند و با نشستن روی تابلو و رقابت با سایر سفارشات همواره شما را در ردیف‌های بالا تابلو نگه می‌دارد و با این کار شانس پذیرفته شدن سفارش از سوی خریداران را بیشتر می‌کند. البته همه سفارش‌های بالاتر از خودش را رقیب نمی‌داند و با سفارشات کوچکتر از حد مشخص شده توسط شما، رقابت نمی‌کند. این رقابت را تا جایی که تمام حجم مورد نیاز شما را معامله کند، ادامه می‌دهد. جهت جلوگیری از شناسایی سفارشات می‌توانید گزینه رندوم را فعال کنید تا حجم سفارشات تا حدودی متغیر باشد که کسی استراتژی شما را به راحتی شناسایی نکند.

الگوریتم دارکوب

الگوریتمی‌ است که فقط سفارشات تیکر با اعتبار فوری و حذف ارسال می‌کند و هر چند ثانیه مانند یک پرنده دارکوب، به سر خط طرف مقابل نوک می‌زند و حجم مورد نیازش را خرید / فروش می‌کند. این عملیات را آنقدر ادامه می‌دهد تا حجم مورد نیاز شما را معامله کند. این الگوریتم مخصوص معامله‌گرانی است که تغییرات کوچک قیمت برای‌ آن‌ها اهمیت زیادی ندارد و از روند صعودی سهم در حال خرید یا روند نزولی سهم در حال فروش مطمئن هستند و می‌خواهند با ریسک کمتری در اسرع وقت معاملات خود را تمام کنند.

الگوریتم تریدر زمانی

همانطور که قبلا هم توضیح داده شده است، این الگوریتم یک بودجه و یک مهلت مشخص دارد. برای بهینه‌شدن عملکرد، ترکیبی از الگوریتم‌های رقابت و دارکوب را اجرا می‌کند. یعنی هروقت از برنامه زمانی‌اش جلو باشد، سفارشات میکر تولید می‌کند تا میانگین قیمتی معاملات را بهتر کند و هروقت نیاز به عجله برای رسیدن به زمان‌بندی داشته باشد، با تولید سفارشات تیکر خود را به برنامه می‌رساند.

الگوریتم دارکوب زمانی

این الگوریتم بسیار شبیه تریدر زمانی‌است با این تفاوت که هیچ‌وقت سفارش میکر تولید نمی‌کند و همواره مانند دارکوب با تولید سفارشات تیکر، از سرخط مقابل رنج می‌کشد و البته این کار را در طول زمان تقسیم می‌کند. تفاوتی که با الگوریتم با الگوریتم دارکوب دارد این است که در الگوریتم دارکوب، حجم هر سفارش و فاصله زمانی هر سفارش را معامله‌گر تعیین می‌کند اما در این الگوریتم، کاربر تنها بودجه و مهلت را تعیین می‌کند و الگوریتم دارکوب زمانی خودش برنامه‌ریزی های دیگر را انجام می‌دهد.