امروزه افراد دائما به‌دنبال رفاه و آسایش مالی خود هستند و از شیوه‌های متعددی برای کسب سود از طریق دارایی‌های فعلی خود، استفاده می‌کنند. هر‌کدام از روش‌های سرمایه گذاری، شامل فعالیت‌های مختلفی می‌شوند و دارای ویژگی‌ها و درجات مختلفی از ریسک هستند. در این مطلب مفهوم سرمایه گذاری را باهم مرور خواهیم کرد و به بررسی انواع آن خواهیم پرداخت.
سرمایه گذاری چیست؟
به تبدیل وجوه مالی به دارایی یا کالایی که در طول زمان سود ایجاد می‌کند، سرمایه گذاری گفته می‌شود. سود ایجاد شده می‌تواند برای اهداف مختلفی مانند رفع نیازهای مالی، پس‌انداز برای بازنشستگی، یا انجام برخی تعهدات خاص مانند بازپرداخت وام‌ها، پرداخت هزینه‌های تحصیل یا خرید سایر دارایی‌ها، مورد استفاده قرار گیرد.
سرمایه گذاری در توسعه‌یافتگی کشورها تاثیرگذار است و می‌تواند نقش مثبتی در رشد اقتصادی، درآمد سرانه و اشتغال داشته باشد. از سوی دیگر، افراد با هدف سودآوری و افزایش دارایی‌های خود سرمایه‌گذاری می‌کنند که موجب بهبود رفاه و آرامش مالی آن‌ها در آینده می‌شود.
در زیر به چهار مزیت آن اشاره کرده‌ایم:
- در امان ماندن از تورم
با توجه به تورم در اقتصاد ایران، انتخاب شیوه مناسب برای حفظ ارزش پول در مقابل تورم بسیار مهم است. بنابراین، اگر افراد سرمایه گذاری نکنند، به‌مرور زمان پول خود را به علت تورم از دست می‌دهند. در حالی که اگر پول خود را سرمایه گذاری کنند؛ می‌توانند با کسب سود، ارزش پول خود را در برابر تورم حفظ کنند.
- خلق ثروت
اگر افراد روش سرمایه گذاری مناسبی را با توجه به موقعیت خود و بازار انتخاب کنند، می‌توانند سود زیادی کسب کنند.
- آرامش مالی در دوران بازنشستگی
در دوران بازنشستگی، توان کاری کاهش می‌یابد و احتمالا نمی‌توان درآمد مناسبی را به دست آورد. در‌نتیجه در دوران جوانی، باید بخشی از دارایی خود را سرمایه گذاری کرد تا در دوران کهنسالی، آرامش مالی بیشتری ایجاد شود.
- دستیابی به اهداف مالی
همه افراد اهدافی دارند که برای دستیابی به آن نیازمند سرمایه هستند مانند خرید لپ‌‌تاپ یا خرید خانه. بنابراین، سرمایه گذاری به آن‌ها کمک می‌کند تا با مدیریت دارایی و مازاد درآمد به اهداف خود سریع‌تر دست پیدا کنند.
عوامل موثر بر سرمایه گذاری
سرمایه‌گذاران، برای تصمیم‌گیری درباره انتخاب روش مناسب باید فاکتورهای زیر را مد‌نظر قرار دهند:
نرخ سود
هر کدام از روشها می‌توانند نرخ سود متفاوتی داشته باشند. برای مثال، ممکن است زمانی که در بازار طلا و سکه وارد می‌شوید میزان سود متفاوتی نسبت به سرمایه گذاری در املاک به دست بیاورید.
بنابراین قبل از تصمیم‌گیری باید نرخ سود روش‌های مختلف را بررسی کنید تا بتوانید در سودآورترین بازار سرمایه‌گذاری کنید.
میزان ریسک پذیری
سرمایه گذاری در تعدادی از بازارها، ریسک بالا و در تعدادی دیگر ریسک پایین دارد؛ در‌نتیجه، از نظر میزان ریسک‌پذیری، روش‌های مختلف با یکدیگر متفاوت هستند.
سرمایه‌گذاران می‌بایست در بازاری سرمایه‌گذاری کنند که متناسب با ریسک‌پذیری آن‌ها باشد.
میزان نقدشوندگی
میزان نقدشوندگی به سهولت در تبدیل سرمایه به وجه نقد اشاره می‌کند. به‌عبارت دیگر، اگر سرمایه‌گذار بتواند دارایی خود را راحت‌تر و سریع‌تر به پول نقد تبدیل کند؛ نشان‌دهنده نقدشوندگی مناسب بازار است. شیوه‌های مختلف، در بعد میزان نقدشوندگی با یکدیگر متفاوت هستند.
۶ روش سرمایه گذاری در ایران
روش‌های زیادی در چارچوب اقتصاد داخلی وجود دارد که در این مقاله، طی یک دسته‌بندی کلی، به بررسی انواع روشها و ویژگی‌های هر بازار خواهیم پرداخت.
سرمایه گذاری در بازار سرمایه
این راه یکی از رایج‌ترین راه‌های سرمایه گذاری در دنیا است. در بازار سرمایه، اوراق بهادار با سررسید بیش از یک سال به فروش می‌رسند.
سهام، اوراق مشارکت، صکوک، اوراق تسهیلات مسکن، قراردادهای اختیار معامله و قرارداد آتی از جمله ابزارهایی هستند که در این بازار ارائه شده است.
ورود به بازارهای مالی، به دو صورت می‌تواند انجام شود که شامل:
- مستقیم
در این روش، سرمایه‌گذار به‌صورت شخصی و با اختیار خود معاملات را اجرا و سهام را خریدوفروش می‌کنند؛ بنابراین، آن‌ها نیازمند کسب اطلاعات و آگاهی از شرایط بازار هستند و باید به‌طور مداوم این اطلاعات را به‌روز کنند.
برای سرمایه گذاری مستقیم، می‌توان به‌صورت آنلاین یا با مراجعه حضوری به کارگزاری‌ها، سهام شرکت‌های مختلف را خریدوفروش کرد و پرتفوی خود را تشکیل داد.
- غیرمستقیم
صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردانی اختصاصی را می‌توان از انواع روش‌های غیرمستقیم دانست که یکی از بهترین روشها برای افرادی است که زمان و دانش تخصصی ندارند.
در روش غیر مستقیم، سرمایه‌گذار با بررسی وضعیت بازدهی و ریسک صندوق‌ها و سبدها، مدیریت سهام خود را به یک تیم حرفه‌ای می‌سپارد که در خصوص وضعیت بازار آگاهی دارند و به‌صورت مداوم رفتار بازار را رصد می‌کنند.
مزایای بازار سرمایه
برخی از مزایای این بازار شامل:
- بازدهی بیشتر نسبت به بقیه بازارها
- کمک به رشد اقتصادی
- نیاز به سرمایه کم
- نقدشوندگی کافی
- امکان مدیریت ریسک
- شفافیت اطلاعاتی بالا
سرمایه گذاری در بازار طلا
جذابیت بازار طلا در جهان به‌عنوان یک بازار سودآور و امن مطرح است که پناهگاه سرمایه‌گذاران در هنگام بحران‌های اقتصادی است.
افراد جهت سرمایه گذاری در این بازار می‌بایست به موارد زیر توجه کنند که شامل:
- ریسک اصل بودن
- ریسک هزینه محافظت از آن
- ریسک وابستگی به قیمت جهانی
- ریسک وابستگی به نرخ ارز
مزایای بازار طلا
- سرمایه‌گذاری امن
- پوشش ریسک
- نداشتن محدودیت زمانی
- نیاز به سرمایه کم
سرمایه گذاری در بانک
درصد بالایی از حجم سرمایه‌گذاری‌ها در بازار مالی ایران، سرمایه گذاری در بانک است. در این روش، وجوه نقدی در بانک نگهداری می‌شود و به‌صورت ماهانه سود پول آن پرداخت می‌شود.
مزایای سرمایه گذاری در بانک
مهم‌ترین مزایای آن عبارت است از:
- ریسک کم
- تضمینی و قطعی بودن (میزان سود یا نرخ بهره بانکی بر اساس ضوابط و بخشنامه‌های بانک مرکزی است)
معایب سرمایه گذاری در بانک
این روش، در حفظ ارزش پول در برابر تورم کارآمد نیست؛ زیرا طبق داده‌های گذشته، سود بانکی کمتر از میزان تورم بوده است.
سرمایه گذاری در ارز
یکی از روش‌های پر‌ریسک، سرمایه‌گذاری در بازار ارز است. این بازار ممکن است به‌دلیل نوسانات قیمتی زیاد، بازار مطلوبی به نظر برسد؛ اما شفافیت معاملات در این بازار کم است و به‌نوعی فعالیت در یک بازار سیاه محسوب می‌شود. عواملی نظیر روابط اقتصادی، سیاست‌های دولتی و سیاست‌های بانک مرکزی بر این بازار تاثیرگذار هستند.
به‌طور کلی این روش باید با دقت انتخاب شود؛ زیرا ممکن است در شرایط خاصی معامله ارزهای رایج با محدودیت مواجه شود و نگهداری مقدار زیادی از آن‌ها خلاف قانون باشد.
سرمایه گذاری در املاک
این روش، می‌تواند موجب حفظ و افزایش ارزش دارایی شود. بسیاری از افراد در ایران، مسکن را بهترین بازار می‌دانند؛ زیرا کالایی مصرفی است و قیمت آن در طول زمان افزایش می‌یابد.
مزایای بازار مسکن
- اطمینان از ثبات سرمایه
- ریسک پایین برای حفظ سرمایه
- سرمایه‌گذاری بلندمدت
- قابلیت درآمدزایی با سکونت یا اجاره
معایب بازار مسکن
- نیاز به سرمایه زیاد
- قابلیت نقدشوندگی پایین
- عدم شفافیت بازار
سرمایه گذاری در خودرو
در ایران، خودرو برخلاف کشورهای دیگر یک کالای سرمایه‌ای محسوب می‌شود؛ چرا که قیمت خودرو در بازار با نوسانات زیادی همراه است و همچنین سود بالایی دارد.
مزایای بازار خودرو
- ظرفیت کافی برای ورود همه
- نیاز به سرمایه نسبتا کم
- امکان سرمایه‌گذاری بدون تخصص بالا
معایب بازار خودرو
- هزینه‌های مالیات خریدوفروش و نقل‌وانتقال سند
- هزینه استهلاک سالانه
- هزینه‌های بیمه و عوارض
- ریسک پیشرفت تکنولوژی
- عدم اطمینان نسبت به واردات خودروهای خارجی در آینده
- نقدشوندگی کمتر نسبت به طلا
سخن پایانی
روش‌های متعددی وجود دارند که می‌توانند به شما در دستیابی به اهداف مالیتان کمک کنند؛ هر نوع سرمایه گذاری از بازار سرمایه تا بازار خودرو، می‌توانند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند.
بنابراین، شما با بررسی آن‌ها می‌توانید راهی را انتخاب کنید که متناسب با میزان ریسک‌پذیری شما باشد و همچنین سود کافی را برای شما به ارمغان بیاورد.